Trung Quốc tận trừ sức ảnh hưởng của Chu Vĩnh Khang

Tại Hội nghị Ủy ban Chính pháp Trung ương hôm qua , ông Mạnh Kiện Trụ , bí thư ủy ban này , lần đầu tuyên bố hệ thống tư pháp , công an an ninh Trung Quốc tận trừ sức ảnh hưởng cựu ủy viên thường vụ Bộ Chính trị Chu Vĩnh Khang , người nhiều năm đứng đầu cơ quan Chức quyền này. Giới phân tích nhận định rằng , việc điều tra Mã Kiến cho thấy kiên tâm chủ tịch Tập Cận Bình việc thúc đẩy chiến dịch chống tham ô lĩnh vực cấp bậc quan chức , việc triệt tiêu sức ảnh hưởng Đông nhiều Chu Vĩnh Khang. Bài xã luận đích danh phe nhóm liên đới đến Chu Vĩnh Khang , phe thư ký , gồm quan chức trợ lý cựu chính trị gia này , hay nhóm dầu khí , lĩnh vực mà Chu quản lý nhiều năm.

Tại Hội nghị Ủy ban Chính pháp Trung ương hôm qua , ông Mạnh Kiện Trụ , bí thư ủy ban này , lần đầu tuyên bố hệ thống tư pháp , công an và an ninh Trung Quốc sẽ tận trừ sức ảnh hưởng của cựu ủy viên thường vụ Bộ Chính trị Chu Vĩnh Khang , người từng nhiều năm đứng đầu cơ quan Chức quyền này.

mạng lưới thân tín của Chu Vĩnh Khang. Đồ họa: BBC

"Các hành vi trao đổi Chức quyền lấy tiền và tình của Chu Vĩnh Khang đã làm tổn hại nghiêm trọng đến đảng và nhân dân , cũng làm hỏng hóc một bộ phận cán bộ" , Xinjingbao dẫn lời ông Mạnh nói. "Chúng ta không chỉ phải rút ra bài học sâu sắc , mà còn phải tận trừ ảnh hưởng mà vụ Chu Vĩnh Khang gây ra".

Năm 2002 , Chu Vĩnh Khang đảm nhận chức tổng trưởng Công an , phó bí thư Ủy ban Chính pháp. Năm 2007 , Chu được bầu vào thường vụ Bộ Chính trị , bí thư Ủy ban Chính pháp đầy Chức quyền này , quản các lĩnh vực an ninh , công an , pháp viện , kiểm sát.

Cũng tại hội nghị lần này , nhân sự của Ủy ban Chính pháp có những sự đổi thay đáng chú ý. Ông Vương Ninh , tân tư lệnh Lực lượng Cảnh sát vũ trang và thứ trưởng Công an Phó Chính Hoa được bổ dụng làm ủy viên , thay cho các vị Vương Kiến Bình và Lưu Kim Quốc.

Tháng 2/2014 , ông Lưu Kim Quốc thay thế vị trí của cựu thứ trưởng Công an Lý Đông Sinh sau khi ông này bị điều tra vì các buộc tội tham ô hồi cuối năm 2013. Lý Đông Sinh là bộ hạ thân tín của Chu Vĩnh Khang và việc bắt Lý được cho là đánh dấu những nước cờ cuối cùng trong thế trận điều tra cựu trùm an ninh. Đến tháng 10/2014 , ông Lưu được bầu tu bổ làm phó bí thư Ủy ban kiểm tra và Kỷ luật Trung ương , chính thức rời khỏi Ủy ban Chính pháp.

Cùng thời điểm cuối năm 2014 , ông Vương Kiến Bình cũng rời khỏi ủy ban trên sau khi hoán đổi vị trí cho Phó tổng tham mưu trưởng Vương Ninh. Gần đây , một số hãng truyền thông Hong Kong dẫn nguồn tin nội bộ cho hay , ông Vương Kiến Bình đang bị điều tra bởi các buộc tội tham ô. Tuy nhiên , thông báo trên chưa được Bắc Kinh chứng thực.

Trước đó , Trung Quốc ban bố thông báo điều tra ông Mã Kiến , thứ trưởng Bộ An ninh nhà nước Trung Quốc. Đây là một trong các cơ quan thuộc quyền quản lý của Ủy ban Chính pháp , có trách nhiệm thu thập tin tình báo nước ngoài và giám sát những người trong diện nghi vấn ở Trung Quốc.

Giới phân tích nhận định rằng , việc điều tra Mã Kiến cho thấy kiên tâm của chủ tịch Tập Cận Bình trong việc thúc đẩy đến cùng chiến dịch chống tham ô tại cả thảy các lĩnh vực và cấp bậc quan chức , cũng như trong việc triệt tiêu sức ảnh hưởng Đông nhiều của Chu Vĩnh Khang.

Ông Mã được cho là có mối liên hệ khăng khít với cựu chánh văn phòng Trung ương Lệnh Kế Hoạch. Theo Caixin , sau vụ tai nạn dẫn đến cái chết của con trai hồi tháng 3/2012 , Lệnh và Chu Vĩnh Khang đã Đạt tới các thỏa thuận liên minh chính trị. Theo đó , Chu giúp Lệnh che giấu vụ tai nạn có thể ảnh hưởng đến đường thăng tiến của Lệnh. Còn Lệnh Kế Hoạch phải bảo đảm , các cuộc điều tra xoay quanh cựu ủy viên Bộ Chính trị Bạc Hy Lai không liên lụy đến Chu và gia đình.

Xem thêm:

"Ngoại trừ quân đội , Bộ An ninh nhà nước là một trong các cơ quan quan trọng nhất trong hệ thống chính trị Trung Quốc" , Giáo sư Trịnh Vĩnh Niên , trưởng khoa Đông Á thuộc Đại học nhà nước Singapore , cho biết. "Đối với ông Tập Cận Bình , cái khó không chỉ là bởi các quan chức có chức tước cao , mà còn nằm ở chỗ cơ quan này rất nhạy cảm".

Cùng chung nhận định trên , bình luận viên Chris Buckley của tờ New York Times nhận định rằng Chức quyền của các quan chức an ninh rất lớn và dễ bị các bè lợi dụng nhằm đấu đá chính trị. "Do có các kỹ thuật giám sát , họ có thể thu thập các thông báo mẫn cảm về các quan chức và giới thương nhân" , ông này nói.

Một năm trước đó , Lương Khắc , cựu cục trưởng An ninh đô thị Bắc Kinh , cũng bị Trói buộc. Gồm các triều Tống được cho là có mối liên hệ khăng khít với Chu Vĩnh Khang. New York Times dẫn lời một quan chức an ninh nặc danh cho hay , Lương thường xuyên bí ẩn chuyển cho Chu các thông báo điệp báo về lãnh đạo cấp cao mà cục này thu thập.

Chống chủ nghĩa phe nhóm

Chu Vĩnh Khang ( trái ) và Bạc Hy Lai. Ảnh: Reuters

Việc Ủy ban Chính pháp lần trước hết tuyên bố sẽ tận diệt sức ảnh hưởng của Chu Vĩnh Khang , diễn ra trong phông nền giới lãnh đạo cao nhất Trung Quốc đang cố loại trừ vấn nạn kết bè kéo cánh trong quan giới nước này. "Phải tuyệt đối trung thành với đảng , không cho phép bất kỳ ai đứng lên trên đảng" , bí thư Mạnh Kiện Trụ nhấn mạnh trên hội nghị hôm qua.

"Đằng sau một số đại tham quan bị điều tra những năm gần đây , đều có một nhóm quan chức với các giao tế ích lợi phức tạp" , Xinhua viết trong một bài bình luận hôm 3/1. "Tình trạng này hình thành nên các bè hoặc công khai , hoặc ẩn kín".

Bài xã luận cũng chỉ đích danh các phe nhóm liên đới đến Chu Vĩnh Khang , như phe thư ký , gồm các quan chức từng là trợ lý của cựu chính trị gia này , hay như nhóm dầu khí , lĩnh vực mà Chu từng quản lý trong nhiều năm.

Hai ngày sau , People's Daily , cơ quan ngôn luận của đảng Cộng sản Trung Quốc , đăng xã luận phân tích cụ thể mối giao tế hiểm giữa tham ô và chủ nghĩa phe nhóm. "Về bản tính , những nhóm nhỏ của một số cán bộ là một dạng nhóm ích lợi dùng Chức quyền công để mưu lợi tư" , bài xã luận viết. "Hậu quả của việc này sẽ tai hại đến nhà nước , dân tộc. Dồi dào đột nhập trong lịch sử đã sụp đổ , một phần bởi vấn nạn kết bè kéo cánh".

Ngày 15/1 , trong một động thái hiếm hoi , China Daily dẫn một báo cáo dài trên tạp chí Phoenix cho hay , Chu Vĩnh Khang và Bạc Hy Lai từng âm mưu kết bè kéo cánh để lật lại đường lối cải cách mở cửa và các Chế độ về độ tuổi nghỉ hưu của lãnh đạo cấp cao do cố lãnh đạo Đặng Tiểu Bình xác lập. Đây được cho là lần trước hết truyền thông nhà nước Trung Quốc công khai buộc tội về bè của hai quan chức Chức quyền một thời , dù từ lâu họ đã được xem là đồng minh.

Theo các nhà quan sát , chủ tịch Tập Cận Bình tuy rằng tham ô và chủ nghĩa phe nhóm không chỉ đề đạt tham vọng cá nhân , mà còn là tín hiệu hiểm cho thấy sự mất đoàn kết nội bộ.

Tại một hội nghị hồi tháng 11/2104 , ông Tập đã dẫn lại một câu châm ngôn của triết gia thời cổ đại hàn Phi Tử , để công kích chủ nghĩa phe nhóm. "Nếu việc bổ dụng chức vụ do các phe nhóm khống chế , thì công chúng sẽ tìm mọi cách để xây dựng các giao tế có lợi" , ông nói. "Bọn họ sẽ nghĩ trăm nghìn cách để thỏa mãn ích lợi cá nhân , chứ không nghĩ đến việc quản lý nhà nước như thế nào".

Đức Dương

<